Bir partide olduğunuzu ve birileriyle ilk kez tanıştığınızı hayal edin. Karşınızdaki kendisini şu şekilde tanıtabilir:
“Hi there, my name is Tom. I comes from the village of Bendemeer and I currently works for a technology company. I has three kids and two dogs at home. I like to drinks coffee and read a good book during my free time.”
Bu cümleleri duymak sizi şaşırtıyor mu? Şaşırtmalı çünkü konuşmacının İngilizce grameri belli ki pek de iyi değil! Konuyu biraz daha açacak olursak özne-fiil ittifakı, diyerek söze başlayabiliriz. İngilizce fiilleri zaten biliyorsunuz, ancak özne-fiil ittifakı kurallarının nasıl uygulayacağınızı biliyor musunuz?
Tom’un da bunu bilmediği kesin! Aslında şöyle söyleyebilirdi:
“Hi there, my name is Tom. I come from the village of Bendemeer and I currently work for a technology company. I have three kids and two dogs at home. I like to drink coffee and read a good book during my free time.”
Tom’un cümlesinde “I” öznesinin fiillerin formunu nasıl değiştirdiğini fark ettiniz mi?
Özne ve fiili bağlantısı, İngilizce cümlelerini dil bilgisi açısından doğru ve doğal sesler haline getirmenin en önemli yollarından biridir. Bu bağlantı ilk başta karışık gibi görünse de aslında oldukça basittir.
Peki, bir cümlenin içinde fiil ve özneyi nasıl buluruz?
Fiiller ya da kelime grupları, cümle içerisinde bir olay, eylem ya da durumları gösteren kelimelerdir.
Örneğin:
Tom threw the ball. (Action)
The bridge collapsed. (Event)
Jessica seems uncertain about her project. (State)
Özne, fiilin eylemini tamamlayan kişi, kişi veya öğe grubudur:
Tom
The bridge
Jessica
İngilizcede fiilin formu özne ile eşleşir. İşte “subject-verb agreement” olarak bilinen durum tam da budur. Şimdi özne-fiil ittifakının nasıl çalıştığına birlikte bakalım:
1. How to Change Your Verb for Singular or Plural Subjects
İngilizcedeki özne-fiil ittifakı, birçok fiil formuna sahip olan diğer yabancı dillere göre çok daha kolaydır. Önemli olan tekil ve çoğul özneler arasındaki farkı bilmektir. Bu makalede özne-fiil ittifakına önce Present Tense üzerinden bakacağız.
Tekil özneler (singular subjects) sadece bir kişi ya da bir şeye dâhildir. “He”, “She” ve “It” zamirleri, tekil olarak kişi ve şeyleri temsil ederler. “Mr. Smith”, “the ball” gibi.
“Anyone,” “everyone,” “each,” “either” ve “neither” kelimeleri tekil olarak kabul edilir.
“Club”, “company”, “family” ve “team” gibi grup isimleri, Amerikan İngilizcesinde tek bir varlık olarak sayıldığından tekil olarak kabul edilir. İngiliz İngilizcesinde, grup isimleri çoğul sayılabilir. Tekil bir konu olduğunda, çoğul olması için fiilinizin sonuna bir “s” eklemeniz gerekir. Örneğin, “dance” fiilini alalım. Tekil bir kelimeye çoğul ifadesi katmak için “s” takısı ekliyoruz: “dances”
William dances to the music.
Aşağıda farklı fiillerle kurulan cümlelere birlikte bakalım:
The monkey eats bananas.
Timmy gives his Mother some flowers.
She cries.
When provoked, it barks.
Everyone takes a prize before they leave.
Each person collects a sandwich from the counter.
The team celebrates.
Every Sunday my family gathers to eat together.
They wave at us.
The children ride their bicycles to school.
I love to sing.
We are cold.
You take a photograph of them.
Today, I feel better.
Benzer şekilde “and” gibi bağlantı sözcükleri kullanılarak birleştirilen bileşik özneler, temel biçim fiilleriyle eşleştirilmelidir. Örneğin:
Jay and Mary visit Grandmother at the hospital.
2. Make Sure Your Subject and Verb Still Agree When…
…the subject and verb are separated:
Bazen, açıklayıcı bir ifade, konunuzu ve fiilinizi birbirinden ayırır, ancak yukarıdaki kuralların aynısı geçerlidir.
The elderly man buys some flowers.
The elderly man in the red shirt buys some flowers.
The group of children wave at us.
The group of children on the school bus wave at us.
The baker gives an extra loaf of bread whenever we visit.
The baker in that famous bread shop gives an extra loaf of bread whenever we visit.
… Fiil, konudan önce gelir:
Sorularda, konunun ve fiilin yerleştirilmesi genellikle tersine çevrilir, ancak yine de kurala uymaları gerekir.
I am next in line.
Am I next in line?
They are coming to visit us.
Are they coming to visit us?
…the sentence is negative:
“Not” kelimesini ekleyerek bir cümleyi negatif yapabiliriz. Özne-fiil ittifakı kuralları hala geçerlidir.
I am next in line.
I am not next in line.
Tom is coming to visit us.
Tom is not coming to visit us.
3. How Does Subject-Verb Agreement Work in Other Tenses?
The simple past tense:
İngilizce Past Tense’de, fiil formu genellikle tekil ya da çoğul özneden çok eylemin gerçekleştiği ana göre belirlenir.
Present Tense’te tekil bir özne içeren bir cümle şöyle ifade edilir:
The child waves at me.
Past tense de ise:
The child waved at me.
Benzer şekilde, Present Tense’te çoğul bir konu şöyle ifade edilir:
The children wave at me.
Ancak past tense fiil formumuz, eskisi gibi aynıdır:
The children waved at me.
Jane visited the doctor. (Singular subject, past tense)
Jane and Kate visited the doctor. (Plural subject, past tense)
Bununla birlikte önemli bir istisnayı atlamamız gerekiyor: “to be”. Bu fiil past tense’de özneleri farklı bir formda değiştirir.
I was tired this morning.
She was tired this morning
You were tired this morning.
We were tired this morning.
They were tired this morning.
Jim eats his dinner. They eat their dinner.
Jim has eaten his dinner. They have eaten their dinner.
I am planning to leave work early tonight. My kids are planning to meet me at the restaurant.
I was planning to come home early tonight. My kids were planning to meet me at the restaurant.
4. How Does Subject-verb Agreement Work with Modal Verbs?
Modal fiiller, ana fiilden önce gelen fiil “helping” fiilidir. Onlar olasılık, izin ve daha fazlasını ifade eden “can,” “might” ve “must” gibi kelimelerdir.
Modal verb’lerin fiil-özne ittifakına ihtiyacı yoktur. Tüm özneler için aynı formu alırlar ve ana fiil kendi temel formunu alır.
Cassandra could study a lot harder.
My classmates could study a lot harder.
You must leave before noon tomorrow.
Janet and Ashley must leave before noon tomorrow.
We must leave before noon tomorrow.
